EPIFANIUSZ Z SALAMINY (ur. w Palestynie ok. 315 – zm. w 403 roku w drodze z Konstantynopola na Cypr) – do dwudziestego roku życia przebywał w Egipcie i tam otrzymał pierwszą formację duchową, następnie powrócił do ojczyzny, gdzie w założonym przez siebie klasztorze był prezbiterem i przełożonym, w latach 365–403 był biskupem Salaminy na Cyprze; poliglota, autor największego starożytnego katalogu herezji Panarion oraz dzieł z zakresu biblistyki, teologii, gemmologii, uczestnik najważniejszych debat teologicznych IV wieku; wiele podróżował (Egipt, Palestyna, Cypr, Antiochia, Rzym, Konstantynopol), z pasją poznawał z pierwszej ręki poglądy ortodoksyjne i heterodoksyjne różnych wspólnot chrześcijańskich i utrwalał w swoich pismach. Niektóre z nich zachowały się wyłącznie w jego dziełach.
Panarion jest najobszerniejszym dziełem Epifaniusza z Salaminy i jednocześnie największym dziełem starożytnej herezjografii. Jest ważnym źródłem nie tylko dla teologów, historyków, filozofów, pedagogów, filologów, religioznawców, ale i dla zoologów, botaników i lekarzy. Trudno przecenić znaczenie tego dzieła. Obecne tłumaczenie jest pierwszym pełnym przekładem trzynastu herezji (34–46) Panarionu na język polski.
__________________________________
Spis treści
Epifaniusza z Salaminy metoda polemiki z nurtami heterodoksyjnymi
1. Dyskredytowanie herezjarchy, jego doktryny i zwolenników
2. Krytyka braku logiki w doktrynie herezji i jej sprzeczności z Pismem Świętym
3. Podważanie wiarygodności źródeł herezji
4. Pozytywny wykład
Podsumowanie
Od Wydawców
Wykaz ważniejszych skrótów
Bibliografia
PANARION
KSIĘGA PIERWSZA
Tom III ■ Herezje 34–46
[Anacephalaeosis tomi tertii] / Streszczenie tomu trzeciego
34. Κατὰ Μαρκωσίων ιδʹ, τῆς δὲ ἀκολουθίας λδʹ
34. Przeciwko markozjanom, czternasta, w kolejności trzydziesta czwarta
35. Κατὰ Κολορβασίων ιέ, τῆς δὲ ἀκολουθίας λέ
35. Przeciwko kolorbasjanom, piętnasta, w kolejności trzydziesta piąta
36. Κατὰ ῾Ηρακλεωνιτῶν ι²᾽, τῆς δὲ ἀκολουθίας λ᾽
36. Przeciwko herakleonitom, szesnasta, w kolejności trzydziesta szósta
37. Κατὰ ᾿Οφιτῶν ιζ᾿, τῆς δὲ ἀκολουθίας λζ᾿
37. Przeciwko ofitom, siedemnasta, w kolejności trzydziesta siódma
38. Κατὰ Καϊανῶν ιη᾽, τῆς δὲ ἀκολουθίας λη᾽
38. Przeciwko kainitom, osiemnasta, w kolejności trzydziesta ósma
39. Κατὰ Σηθιανῶν ιθ᾽, τῆς δὲ ἀκολουθίας λθ᾽
39. Przeciwko setianom, dziewiętnasta, w kolejności trzydziesta dziewiąta
40. Κατὰ ᾽Αρχοντικῶν κ᾽, τῆς δὲ ἀκολουθίας μ᾽
40. Przeciwko archontykom, dwudziesta, w kolejności czterdziesta
41. Κατὰ Κερδωνιανῶν κα᾽, τῆς δὲ ἀκολουθίας μα᾽
41. Przeciwko cerdonianom, dwudziesta pierwsza, w kolejności czterdziesta pierwsza
42. Κατὰ Μαρκιωνιστῶν κβʹ, τῆς δὲ ἀκολουθίας μβʹ
42. Przeciwko marcjonitom, dwudziesta druga, w kolejności czterdziesta druga
43. Κατὰ Λουκιανιστῶν κγʹ, τῆς δὲ ἀκολουθίας μγʹ
43. Przeciwko lukianistom, dwudziesta trzecia, w kolejności czterdziesta trzecia .
44. Κατὰ ᾽Απελληϊανῶν κδʹ, τῆς δὲ ἀκολουθίας μδʹ
44. Przeciwko apelianom, dwudziesta czwarta, w kolejności czterdziesta czwarta
45. Κατὰ Σευηριανῶν κεʹ, τῆς δὲ ἀκολουθίας μεʹ
45. Przeciwko sewerianom, dwudziesta piąta, w kolejności czterdziesta piąta
46. Κατὰ Τατιανῶν κ² ʹ, τῆς δὲ ἀκολουθίας μ ʹ
46. Przeciwko tacjanom, dwudziesta szósta, w kolejności czterdziesta szósta