Powstanie chochołowskie miało miejsce w Chochołowie w dniach 21–23 lutego 1846 roku. Było zbrojnym wystąpieniem
górali przeciw zaborcy austriackiemu i jego uciskowi. Ksiądz Józef Leopold Kmietowicz (1819–1859), ówczesny wikary chochołowski, był zaangażowany w przygotowanie i przeprowadzenie tego rewolucyjnego ruchu, powiązanego z powstaniem chłopów galicyjskich. Zryw ten zmierzał do obalenia ustroju poddańczo-pańszczyźnianego i wyzwolenia narodowego.
Chociaż minęło już 169 lat od chwili wybuchu
poruseństwa, to jednak kwestia jego przywództwa pozostaje wciąż do końca nierozstrzygnięta. Żywa pamięć o powstaniu, czego dowodem są chociażby uroczyście obchodzone w Chochołowie rocznice wybuchu tego zrywu, wskazuje na to, iż jego problematyka jest nadal aktualna i ciekawa. Niezbędne i pilne jest więc podjęcie tego tematu, aby zbadać, na ile opowiadania o pamiętnym
poruseństwie górali wyrastają z legend i podań, a na ile są prawdziwe i udokumentowane w źródłach.
W dzisiejszym świecie potrzeba ludziom wzorów wielkich patriotów walczących o wolność Ojczyzny. Właśnie przyjrzenie się bohaterom tego szczególnego wydarzenia XIX wieku na Podhalu pozwoli nie tylko góralom, ale i wielu Polakom, odnaleźć własną tożsamość oraz motywację do obrony wartości chrześcijańskich i narodowych w trzecim tysiącleciu.
_______________________________
Spis treści
Wstęp
Rozdział I
Życie i przedpowstaniowa działalność księdza Józefa Leopolda Kmietowicza
na tle sytuacji społecznej ludności Chochołowa
1. Sytuacja społeczno-ekonomiczna chłopów w państwie czarnodunajeckim
2. Młodość i pierwsze lata kapłaństwa księdza J. L. Kmietowicza
3. Agitacja powstaniowa i kontakty księdza J. L. Kmietowicza ze spiskowcami
Rozdział II
Udział księdza Józefa Leopolda Kmietowicza w powstaniu chochołowskim
1. Wybuch powstania i rozbrojenie załóg straży granicznej w Chochołowie, Suchej Górze i Witowie
2. Patriotyczne kazanie księdza J. L. Kmietowicza i przygotowania do dalszych akcji powstańczych
3. Odparcie przez powstańców ataku straży austriackiej
Rozdział III
Represje popowstaniowe
1. Upadek powstania i aresztowanie księdza J. L. Kmietowicza
2. Wyrok, więzienie i ostatnie lata życia księdza J. L. Kmietowicza po amnestii marcowej 1848 roku
3. Ocena powstania i jego przywódców
Zakończenie
Bibliografia