Niniejsza praca jest monografią autorską z zakresu pedagogiki społecznej. Jej zadaniem jest określenie teoretycznych i praktycznych celów wychowawczych, podanie wskazówek oraz zasad dotyczących tego, w jaki sposób towarzysząc i wspierając wychowanka, z jednej strony należy przezwyciężać wady, a z drugiej – doskonalić poszczególne jego sprawności. W zamierzeniu praca ta ma charakter porządkujący materiał aretologiczny dla potrzeb zbudowania pełnej pedagogiki aksjologicznej, uwzględniającej zarówno świat wartości, jak i kondycję moralną wychowanka ze względu na cele, czyli to, jakie sprawności ma w sobie rozwijać i jakim ma się stać człowiekiem.
Spis treści
Wstęp
Część pierwsza
Budowanie i ważność podtrzymania świadomości aretologicznej w kontekście kultury śródziemnomorskiej
1. Wybrane dylematy rozumienia rzeczywistości a podstawa wychowania
1.1. W świecie mitu
1.2. Niebezpieczeństwo immanencji rozumu
1.3. Aktualność dziedzictwa Hellady
2. Poszukiwanie skutecznych wzorców wychowania człowieka i obywatela w starożytności
2.1. Wzorce wychowania bohaterskiego
2.2. Wypaczane rozumienie cnoty w oświeceniu ateńskim
2.3. Pooświeceniowa aretologia
2.3.1. Miejsce dzielności w Platońskim wzorcu wychowania
2.3.1.1. Problem kwestii platońskiej
2.3.1.2. Aksjologiczna geneza teorii idei
2.3.1.3. Zmiana Platońskiej koncepcji aksjologicznej
2.3.2. Znaczenie dzielności i wychowania w perspektywie Arystotelesowskiego perfekcjonizmu
2.3.3. Wychowanie obywatela głównym problemem pedagogiki w starożytności
3. Kultura chrześcijańska uzupełnieniem greckiego logosu
4. Kształtowanie się polskiego języka aretologicznego. Na przykładzie założeń aretologicznych wychowania Sebastiana Petrycego z Pilzna
5. Wybrane trudności pedagogiki i potrzeba ich przezwyciężenia
6. Powrót do realizmu pedagogicznego
Część druga
Aretologiczny kontekst dla współczesnych propozycji wychowania moralnego
1. Władze poznawcze i pożądawcze oraz ich funkcje
1.1. Władze i ich funkcje w obszarze ludzkiej psychiki
1.2. Struktura wychowawcza człowieka w kontekście filozofii klasycznej
1.3. Rola rozumu i woli w życiu praktycznym
2. Rodzaje dzielności
2.1. Roztropność i jej znaczenie w wychowaniu
2.1.1. Składniki roztropności
2.1.2. Niedomagania cnoty roztropności
2.2. Powinności względem siebie – umiarkowanie i męstwo
2.2.1. Umiarkowanie i cnoty jemu pokrewne
2.2.2. Męstwo i cnoty jemu pokrewne
2.3. Sprawiedliwość i cnoty jej pokrewne
3. Etyka cnót a problematyka pedagogiczna
3.1. Wybrane elementy współczesnej etyki cnót w perspektywie pedagogiki
3.2. Wybrane elementy badań aretologicznych Alasdaira MacIntyre’a
3.3. Trudności filozoficzno-kulturowe w próbach budowania pedagogiki aretologicznej
Zakończenie
Aretological bases of pedagogy. Conclusion
Bibliografia
Indeks osób
